Dorpskerk
Een van de meest beeldbepalende gebouwen van Sumar is de dorpskerk. De van oorsprong Hervormde kerk is gebouwd in 1769. De inwijding heeft plaats gevonden op 12 november 1769. Daarvoor stond er op dezelfde plaats ook al een kerk. Van deze kerk is een afbeelding uit 1722 (Fries Prentenkabinet) bekend, getekend door Jacobus Stellingwerf. Er mag van worden uitgegaan dat het eerste tufstenen kerkje uit de 12e eeuw stamt en dat Sumar al sinds die tijd, als een verzameling verspreid gelegen boerderijen met een kleine kern bij de kerk, als dorp bestaat. Als we als denkbeeldig bezoeker door het hekwerk het geelstenen pad naar de kerk oplopen, valt boven de deur in de toren een mooie gedenksteen op met de tekst: ‘Ons In en Uitgaan Zij O Heer, Voor Ons Tot Zegen, U Tot Eer’. De gedenksteen is versierd met het wapenschild van Henricus Wiardus van Altena, Grietman van Tytsjerksteradiel. Dat de naam en het wapenschild van een overheidsdienaar zo’n in het oog springende plaats aan het kerkgebouw inneemt, is tekenend voor de rol van de overheid in de kerk. Het geluid van de zware klink van de massieve kerkdeur weerklinkt in het portaal onder de toren als we naar binnen gaan. In het portaal is het donker. Direct rechts bevindt zich een smalle trap naar het orgel. Recht vooruit is de deur naar een kleine consistorie en als we de deur aan de linkerkant openen, betreden we de kerkzaal. Wat direct opvalt zijn de schitterende gebrandschilderde ramen. De warme heldere kleuren van de ramen worden versterkt door het invallende zonlicht. De ramen zijn in 1770 geschonken door koning Willem V, een aantal hoge regeringscolleges en de grietman en gemeentesecretaris van Tytsjerksteradiel. De gebrandschilderde ramen zijn gemaakt door de Sneker glasschilder Ype Staak. Als we de blik in de rondte laten gaan en langs de mooie kandelaars naar boven kijken, valt het oog op het orgelfront. Dit Bakker en Timmenga-orgel is op 7 maart 1907 in gebruik genomen. Ook de eikenhouten preekstoel trekt de aandacht. Gelet op de vormen moet dit kunstwerk dateren uit het midden van de 17e eeuw en het ligt dan ook voor de hand dat de preekstoel ook in de kerk van voor 1769 heeft gestaan. Als we de kerk verlaten, slaat de klok het uur van de dag. De huidige klok is door Van Bergen in Heiligerlee gegoten, waarschijnlijk op 2 juni 1949 want het opschrift op de klok luidt: 24 – 3 – 1943 Mijn voorganger door Duitse tyrannie verdwenen 2 – 6 – 1949 Ben ik opnieuw verschenen. De klok weegt 575 kg, de diameter is 96 cm en de toonsoort is Gis.
Locatie
Greate Buorren 14 - 9262 S, Sumar
Colofon
Boek: Van Sudermeer tot Sumar, Werkgroep Geschiedenis Sumar (2013)
